ویتامینD و عوارض ناشی از کمبود آن
ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که جهت رشد و حفظ سلامت استخوانهای بدن در تمام طول عمر انسان بسیار حائز اهمیت است. ویتامین D از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و از مواد غذایی که به طور طبیعی حاوی ویتامین D هستند، از جمله روغن کبد ماهی و ماهیهای چرب (مانند سالمون و تن)، شیر، کره، پنیر، کشک، ماست و روغن حیوانی، زرده تخم مرغ و جگر تامین میشود.
مهم ترین منبع ویتامین D جذب آن از طریق تابش نور خورشید بر پوست میباشد که به دلایلی از جمله تفاوت تابش و میزان نور در فصلهای مختلف و عرض جغرافیایی مقدار آن متفاوت خواهد بود طوری که در فصل زمستان جذب و سنتز ویتامین از طریق پوست ناچیز میباشد. در جدول 1 میزان ویتامین D موجود در مواد غذایی مختلف بیان شده است.
ماده غذایی | واحد | مقدار در هر سهم (میکروگرم) |
روغن کبد ماهی | یک قاشق | 0/34 |
ماهی تن | 100 گرم | 1 |
قارچ | 2/1 لیوان | 2/9 |
تخم مرغ | یک عدد | 1/1 |
سینه مرغ | 100 گرم | 1/0 |
غلات، میوه جات و سبزیجات | در هر گرم | 0 |
جدول 1. مقادیر ویتامین D در مواد غذایی
امروزه به علت وجود بیماری کووید-19 کمبود ویتامین D در افراد بسیار شایع میباشد زیرا به دلیل عدم حضور در معرض نور خورشید، جذب نور و تولید ویتامین D به اندازه کافی انجام نمیشود. همچنین در فصل زمستان میزان جذب و تولید این ویتامین کاهش مییابد. از عواقب کمبود ویتامین D میتوان به کمبود آن در زنان باردار اشاره کرد زیرا مقدار مورد نیاز این ویتامین در دوران بارداری و شیردهی افزایش می یابد در صورت کمبود آن ابتلا به بیماری دیابت بارداری و زایمان زودرس رخ میدهد. لازم به ذکر است عدم قرار گرفتن کافی کودکان در معرض نور خورشید منجر به عقب ماندگی شدید رشد و ناهنجاریهای استخوان میشود که معمولا به عنوان راشیتیسم شناخته میشود که با قرار گرفتن در معرض نور خورشید درمان میگردد.
اسپاگتی غنی شده با ویتامین D3 و Ca تک ماکارون
در نتیجه به منظور جبران کمبود این ویتامین در سنین مختلف از جمله زنان باردار، کودکان و افراد مسن توصیه میگردد از مواد غذایی غنی شده با ویتامین D استفاده شود. اسپاگتی منحصر به فرد غنی شده با ویتامین D3 (مقدار در هر سهم 1 میکروگرم) و Ca (در هر سهم 130 میلیگرم) تک ماکارون جهت مصرف در تمامی گروه سنی و شرایط فیزیولوژیک توصیه میگردد. از خواص منحصر به فرد این محصول افزایش سلامت عمومی و مشارکت در کاهش ابتلا به بیماریهایی همچون سرطان، الزایمر، بیماری قلبی عروقی و پارکینسون و خواص دیگری از جمله بهبود سیستم ایمنی، مغز و سیستم عصبی، حفظ استحکام استخوانها و دندانها، بهبود و تقویت عملکرد عضلات، افزایش قدرت فیزیکی بدن، تنظیم ضربان قلب، کاهش بیخوابی و تنظیم سیستم اعصاب بدن اشاره کرد. در جدول 2 مقادیر Ca موجود در مواد غذایی مختلف بیان شده است.
ماده غذایی | واحد | مقدار در هر سهم (میلی گرم) |
بستنی | یک لیوان | 80-90 |
لوبیا پخته | یک لیوان | 90 |
غلات، میوه جات و سبزیجات | در هر گرم | 0 |
جدول 2. مقادیر Ca در مواد غذایی
ویتامین D جذب کلسیم را در روده افزایش می دهد و غلظت سرمی کلسیم و فسفات کافی را حفظ می کند تا معدنیسازی طبیعی استخوان را امکان پذیر کند از انقباض غیرارادی عضلات که منجر به گرفتگی و اسپاسم میشود، جلوگیری کند. همچنین برای رشد و بازسازی استخوان مورد نیاز است. ویتامین D همراه با کلسیم به محافظت از افراد مسن در برابر پوکی استخوان نیز کمک می کند.